ობინიცა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
დასახლებული პუნქტი
ობინიცა
ქვეყანა ესტონეთის დროშა ესტონეთი
კოორდინატები 57°48′35″ ჩ. გ. 27°26′33″ ა. გ. / 57.80972° ჩ. გ. 27.44250° ა. გ. / 57.80972; 27.44250
ფართობი 2.81 კმ²
მოსახლეობა 142 (2019) კაცი
ობინიცა — ესტონეთი
ობინიცა

ობინიცა ( ესტ. Obinitsa ), ასევე ობინისტე, აბინიცა, კირიკმეესოფელი ესტონეთში, ვირუმაას მაზრის სეტომაას მუნიციპალიტეტში. ისტორიულად ეკუთვნოდა მოკორნულკის ნულკს.

ესტონეთის 2017 წლის ადგილობრივი თვითმმართველობის ადმინისტრაციულ რეფორმამდე სოფელი მერემეეს სოფლის მუნიციპალიტეტის ნაწილი იყო.[1]

გეოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ობინიცა მდებარეობს მდინარე პიუსას ხეობის ფერდობებზე, ვოლოსტის ადმინისტრაციული ცენტრიდან — სოფელ ვარკასადან — 19 კმ-ში და ტალინიდან 280 კმ-ში.

მოსახლეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

2011 წლის აღწერის მიხედვით, სოფელ ობინიცაში ცხოვრობდა 135 ადამიანი, აქედან 128 (94,8). %) იყვნენ ესტონელები ( ეროვნებათა ჩამონათვალში სეტუს ეთნიკური ჯგუფი არ ფიგურირებდა). [2] [3] სოფელში ასევე ცხოვრობს რამდენიმე რუსი, ხანტი და უდმურტი. ისინი ძირითადად ქრისტიანები არიან.

2021 წლის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობდა 147 კაცი (64 კაცი და 83 ქალი), აქედან 127 (86,4). %) — ესტონელები; 17 წლამდე ასაკის ბავშვების რაოდენობა 20 პირს შეადგენდა საპენსიო ასაკის (65 წლის და უფროსი ასაკის) 44 პირია.

სოფელ ობინიცას მოსახლეობა სსრკ-ისა და ესტონეთის სტატისტიკის დეპარტამენტის მოსახლეობის აღწერის მიხედვით  :

წელიწადი 1959 1970 1979 1989 2000 2011 2017 2018 2019 2020 2021
ადამიანური 147 ↗ 207 ↗ 294 ↗ 321 ↘ 240 ↘ 135 ↗ 148 ↘ 147 ↘ 142 ↘ 134 → 134 ( ↗ 147*)

*2021 წლის აღწერის მონაცემებზე დაყრდნობით

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პირველი წერილობითი წყარო 1652 წლით თარიღდება, თუმცა არქეოლოგებმა აქ 1600 წლით დათარიღებული საცხოვრებელი აღმოაჩინეს. მთაზე ადამიანის საცხოვრებლის კვალის არსებული კვლევები ასევე თარიღდება V-XVII საუკუნეებით, აღმოჩენილია ბალტიისპირულ-ფინურ ტომებთან დაკავშირებული არქეოლოგიური ობიექტები. ათას ხუთასი წლის წინ ადგილობრივი მოსახლეობის ძირითად საქმიანობას თახვებზე ნადირობა, მეცხოველეობა და სოფლის მეურნეობა წარმოადგენდა. შემდეგ მოსახლეობამ მინდვრის მიწათმოქმედებას, სელის მოყვანას და მეფუტკრეობას მიჰყო ხელი.[4]

1652 წლის წერილობით წყაროებში მოხსენიებულია ავინჩიშცე, 1686 — ოვინჩიშჩე, დაახლოებით 1790 წელს — ავინჩიშჩა, 1849 — ობინიცა , 1874Obinitsa, 1897 — პოდოვინჩიშჩე ( უდაბნო ), დაახლოებით 1904 წელს — Abinitsa. [5] რუსეთის იმპერიის სამხედრო ტოპოგრაფიულ რუქებზე (1866–1867), რომელიც მოიცავდა ლივონიის გუბერნია. სოფელი მონიშნულია როგორც ოვინჩიშჩე .

დღეს მოსახლეობა სოფლის მეურნეობით, ცხვრის მოშენებით, ხე-ტყის გაყიდვით, ტურიზმითა და მეწარმეობით არის დაკავებული. ისინი ასევე აქტიურად უჭერენ მხარს ხალხურ ხელოვნებას: ამზადებენ ვერცხლის ჭურჭელს, მისდევენ ქარგვას, ქსოვას, იცავენ ეროვნული სამზარეულოს ტრადიციებს.

2015 წელს ობინიცა, ორ სხვა დასახლებასთან ერთად ( უდმურტის სოფელი სტარიე ბიგი და კარელიური სოფელი ვეშკელიცა ) გახდა ფინო-უგიური სამყაროს კულტურული დედაქალაქის ტიტულის მოპოვების კანდიდატი. თუმცა ობინიცა უკვე ესტონეთის ერთ-ერთი სავიზიტო ბარათია. ყოველ 8 წელიწადში ერთხელ აქ აღინიშნება სეტუს სამეფოს დღეები ( "Peko Helü" ). ობინიცას წელიწადში საშუალოდ 10 000 ტურისტი სტუმრობს.[6]

ღირსშესანიშნაობები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ობინიციდან კილომეტრში მდებარეობს ესტონეთის სამოციქულო მართლმადიდებლური უფლის ფერისცვალების ეკლესია (1952);
  • სეტუს სახალხო მუზეუმის ქოხი;
  • სეტუს საზოგადოებების სახლი, სადაც შესაზლებელია სოციალიზაცია და სეტუს ხალხური კერძების დაგემოვნება;
  • ატელიე-გალერეა „ ჰალას კუნი “ („მწვანე ბაყაყი“), სადაც იმართება ფინო-უგიური გამოფენები, ხალხური თეატრის სპექტაკლები, ტარდება ხალხური ხელოვნების გაკვეთილები ვერცხლის ხალხური სამკაულების და პენოგრაფიის დასამზადებლად;
  • ჰილანა ტაარკას ძეგლი.

გალერეა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Statistikaamet. RL102: FAKTILINE JA ALALINE RAHVASTIK VALDADE ASULATES NING EESTLASTE ARV JA OSATÄHTSUS ALALISE RAHVASTIKU HULGAS (эст.). Eesti Statistika (31 марта 2000). Дата обращения: 8 апреля 2022. Архивировано 17 октября 2020 года.
  2. Rahvus. Emakeel ja keelteoskus. Murded. Statistikaamet. ციტირების თარიღი: 2019-09-04
  3. Setu keel (seto kiil'). ციტირების თარიღი: 2019-09-04
  4. Kalev Katus, Allan Puur, Asta Põldma. დაარქივებული 2020-08-02 საიტზე Wayback Machine. Reviewed population vital and census statistics. Võrumaa 1965-1990Statistics Estonia (2003). ციტირების თარიღი: 14 თებერვალი 2020. 2 აგვისტო 2020
  5. Obinitsa. Eesti Keele Instituut. ციტირების თარიღი: 2021-05-21
  6. Statistics Estonia. RL21003: POPULATION BY PLACE OF RESIDENCE (SETTLEMENT), SEX AND AGE, 31 DECEMBER 2021 Statistical database.